Wymogi wobec prokurentów i członków organów spółki w świetle nowych przepisów

Pierwszym i podstawowym wymogiem stawianym członkom organów statutowych spółki (zarządu, dyrektora) jest niekaralność z tytułu przestępstw gospodarczych, która musi trwać przez cały okres sprawowania funkcji. Wymóg ten był już zawarty w poprzednim kodeksie, w nowym został on zunifikowany z przepisami ustawy o działalności gospodarczej.

Równie ważnym wymogiem - w poprzednim kodeksie absolutnym, teraz ograniczonym - jest zakaz konkurencji zawarty w § 54 i § 199 kodeksu spółek. Nowością jest możliwość poinformowania wszystkich wspólników o możliwości wystąpienia konfliktu interesu. Jeżeli po oświadczeniu nie nastąpi sprzeciw, któregokolwiek ze wspólników, należy domniemywać, że nie zachodzi działanie konkurencyjne lub sprzeczne z interesem spółki. Wyżej wymienione przepisy dotyczą członków zarządu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych, członków rad nadzorczych, dyrektora zarządzającego (w jednoosobowym zarządzie spółki), komplementariuszy, wspólników spółek jawnych, dyrektorów oddziałów zagranicznych oraz prokurentów. Obowiązek informacyjny powstaje zawsze kiedy jedna osoba pełni funkcje w organach spółek w więcej niż jednej firmie (nawet jeśli siedziba jest za granicą) lub prowadzi własną działalność. Od obowiązku informacyjnego nie zwalniają różne przedmioty działalności zarządzanych firm czy brak transakcji pomiędzy nimi.

Kolejna ważna zmiana dotyczy umów pomiędzy spółką a osobami je reprezentującymi (np. zarząd). Dotychczasowe stosunki rządziły się przepisami umowy mandatowej, która zakładała konieczność otrzymywania wynagrodzenia przez członków organów statutowych spółki. Nowe przepisy, na których zastosowanie spółki mają tylko pół roku zakładają obowiązek podpisania nowego typu umowy. Tym razem jednak kodeks przewiduje możliwość wykonywania czynności bez wynagrodzenia.

Obowiązek podpisywania umów nie dotyczy tylko prokurentów i komplementariuszy (spółek komandytowych). Zalecany jest w sytuacji, w której właściciele spółki (udziałowcy) chcą dokładniej określić zakres obowiązków, szczególnie prokurenta, a konieczny kiedy trzeba określić wynagrodzenie lub chociażby tylko ustalić prawo do zwrotu kosztów podróży z tytułu wykonywania funkcji.